ใช้กระเป๋าเป้อย่างไรไม่ให้ปวดหลัง

ผลของการใช้กระเป๋าเป้ที่มีผลต่อกระดูกสันหลัง
โดย ผศ.นพ.ธนินนิตย์ ลีรพันธ์

จากการศึกษาวิจัยพบว่าหนังสือ 1 เล่ม ที่อยู่ในกระเป๋าเป้ มีน้ำหนักเท่ากับหนังสือ 7 เล่ม ที่กระทำต่อกระดูกสันหลัง ถ้าตัวเราก้มไปด้านหน้าประมาณ 20 องศา หนังสือ 1 เล่ม จะมีผลกระทบต่อกระดูกสันหลังเพิ่มขึ้นเป็น 12 เล่ม

ผู้คนส่วนใหญ่นิยมใช้กระเป๋าเป้แบบสะพายหลัง โดยเฉพาะในเด็กนักเรียนและทหารที่มีการใช้เป้เป็นอย่างมาก ในงานวิจัยที่ได้กล่าวถึงนี้ได้มีการศึกษาผลของแรงกระทำจากการสะพายเป้ที่มีน้ำหนักต่าง ๆ กัน และท่าทางของร่างกาย ว่าจะเกิดแรงที่กระทำต่อกระดูกสันหลังมากน้อยเพียงใด โดยพบว่ายิ่งแบกเป้ที่มีน้ำหนักเพิ่มมากขึ้น ก็จะมีผลกระทบต่อกระดูกสันหลังเพิ่มมากขึ้น และถ้าสะพายเป้ในท่าก้มตัวไปด้นหน้าหรือโน้มตัวไปด้านหน้ามากก็จะเพิ่มแรงที่กระทำต่อกระดูกสันหลังเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลกระทบต่ออาการปวดหลัง ปวดกระดูกต้นคอ หรืออาจจะมีอาการปวดส้นเท้า เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดปัญหากับหมอนรองกระดูกสันหลังมากยิ่งขึ้น

มีงานวิจัยหลายชิ้นที่แนะนำว่าน้ำหนักที่ปลอดภัยในการใช้กระเป๋าเป้ คือประมาณ 10% ของน้ำหนักร่างกายในวัยเด็ก (6-15 ปี) และประมาณ 15-20% ของน้ำหนักร่างกายในช่วงผู้ใหญ่

(https://www.hippocraticpost.com/muscular-skeletal/impact-of-the-backpack-on-the-spine)

ความเสี่ยง

ในการสะพายกระเป๋าเป้ที่มีน้ำหนักมากมีผลกระทบต่อเส้นเอ็นบริเวณกระดูกสันหลัง ทำให้เกิดการอักเสบของเส้นเอ็น ทำให้เกิดอาการปวด หลังแข็ง สูญเสียความยืดหยุ่นของสันหลัง มีผลต่อหมอนรองกระดูกสันหลัง

การป้องกัน

1. สะพายกระเป๋าเป้ให้มีน้ำหนักน้อยที่สุด โดยจำไว้ว่าการแบกหนังสือ 1 เล่ม เปรียบเสมือนแบกหนังสือ 7 เล่ม ในท่าปกติ
2. ใช้ Digital Textbooks ดีกว่าแบกหนังสือปกติ เพราะลดการแบกหนังสือหลายเล่ม
3. ปรับท่าทางของร่างกายให้อยู่ในท่าตรง หรือท่าที่เหมาะสมคือ ยืดตัวตรง ให้หูอยู่ในแนวเดียวกับไหล่ ยืดหน้าอก
4. พยายามใช้กระเป๋าเป้ สะพายทั้ง 2 ข้าง เพราะถ้าสะพายข้างเดียว จะเพิ่มน้ำหนักที่ไม่เท่ากันต่อกระดูกสันหลัง
5. สะพายกระเป๋าเป้ให้ชิดกับร่างกายให้มากที่สุดและไม่หย่อน

---

References

Reference: Hansraj KK; Hansraj J.A.; Griffin-Hansraj, M.D.; Kiernan, J.; Subesan, N., Firtat, B.; Elsisi, A.: Backpack Forces on the Spine. Surgical Technology Int. 2018 Nov; 33:361-365